Prachtig weer vandaag. Volop zon. Geen vuiltje aan de lucht.
Al is dat laatste maar schijn.
Want in België sterven we 17 maanden eerder door te veel fijnstof, er zijn 1 miljoen astmapatiënten, waarvan 300.000 kinderen. In vijfentwintig Europese steden waaronder Brussel, met samen 39 miljoen inwoners, sterven elk jaar 19.000 mensen gewoon doordat we de luchtverontreinigingsnormen van de Wereldgezondheidsorganisatie uit 2005 niet nakomen.
Zoveel mensen gaan te snel dood omdat ze een leven lang worden blootgesteld aan lucht van slechte kwaliteit. Het is een sluipend en onzichtbaar gif. De dodelijke rekening wordt te vroeg gepresenteerd. Al hebben niet alleen ouderen last van te veel fijnstof, ozon en stikstofdioxide. Ook kinderen zijn er erg gevoelig voor. Zelfs in de baarmoeder krijgen ze er al een overdosis van. Ze worden te vroeg geboren, het geboortegewicht is te laag. En ze nemen een valse start voor later, natuurlijk.
‘Wat je niet ziet, deert je ook niet’
Wat zo vreemd is: we wéten hoe ongezond de lucht hier is, en toch doen we veel te weinig om het tij te keren. Politici schermen met het argument dat de economische groei prioritair is. Lobbygroepen van bedrijven uit de ‘oude’ industrie en energiesector doen ook erg hun best om vooral niet veel te doen, want schoner produceren is een extra kostenpost. En de gemiddelde consument is er ook nog niet zo vaak mee bezig, daar heeft zelfs Joke Schauvliege een punt. Vuile lucht bestaat – tenzij op topdagen met dikke smog – uit onzichtbaar gas en al even onzichtbare fijne deeltjes. En wat je niet ziet, deert je ook zo niet.
Maar ga eens met een wit doek over een raam in de stad, en je schrikt je rot. Want het kleurt wel erg zwart. Wat je op het doek ziet, is ook wat je inademt als je er rondloopt of fietst. En ga eens luisteren in het ziekenhuis, waar almaar meer mensen een nare diagnose te horen krijgen, een rechtstreeks gevolg van de verontreiniging. Zoals ook blijkt uit een nieuw onderzoek, volop in het nieuws: van alle Westerse landen heeft België het grootste aantal longkankerpatiënten die nooit hebben gerookt. Omdat we met zijn allen willens nillens wél roken, elke dag. We leven in een grote vuile wolk.
Kom, laten we het beest recht in de ogen kijken en het probleem meteen aanpakken. Ons niet verschuilen achter economische groei, maar een koploper worden in milieutechnologie. Investeren in een beter milieu schept ook jobs. En het dringt de kost van vervuiling, in Vlaanderen naar verluidt 3 miljard per jaar aan onder andere ziekteverzuim, terug. Laten we ook kiezen voor strengere milieunormen – hallo Europa? – en sowieso die van 2005 gewoon in de praktijk brengen, na bijna tien jaar mag dat wel. Laten we vooral het argument dat het klimaat een wereldwijde problematiek is niet misbruiken. Als we dan toch budgettaire keuzes moeten maken: laten we onze milieuzonden niet gemakkelijk afkopen met wat investeringen in verre projecten, in Rusland of zo, maar beginnen met de lucht die wel zélf inademen. Eigen lucht eerst, dat moet iedereen aanspreken, toch?
—
Hier mooi voorbeeld van hoe een eenvoudige overheidsmaatregel écht het verschil kan maken.
Meer informatie in het bericht van Childproof, ondertekend door Prof. Dr. Catherine Bouland, Ecole de Santé Publique, Université Libre de Bruxelles, Prof. Dr. Dirk Avonts, Professor Huisartsgeneeskunde, UGent, Prof. Dr. Benoit Nemery, Professor Toxicologie en Arbeidsgeneeskunde, KU Leuven, Prof. Dr. Tim Nawrot, Hoofddocent UHasselt/KU Leuven, Prof. Dr. Nik van Larebeke, Study center for Carcinogenesis and Primary Prevention of Cancer, Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel, Prof. Dr. Petra de Sutter, Head Dept. Reproductive Medicine, University Hospital Gent, Senator & MPA, Council of Europe, Dr. Christophe Depamelaere, Huisarts en sportarts, Dr. Wouter Arrazola de Oñate, Arts Volksgezondheid, Dr. Guido Verbeke, Gynaecoloog, Dr. Luc Hens, VUB, Dr. Mireille Merckx, MD PhD, Gynaecologie, verloskunde, andrologie, Prof dr Jan Gerris, UZ Gent, Gynaecoloog, sectorhoofd man-vrouw-kind, Allergienet, Ademloos, Bond Beter Leefmilieu, BRAL, Gezinsbond, Geneeskunde voor het Volk, Kom op tegen Kanker, Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties, Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie, Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding, Women in Europe for a Common Future.