Stephan Vanfleteren is een man van de zee. Het water trekt hem aan, de lokroep is groot. Niet per toeval maakte hij memorabele portretten van vissers – de helden van de zee. Of denk aan zijn boek Atlantic Wall, waarbij hij restanten fotografeerde van de Duitse verdedigingslinie, die zich uitstrekte over de Europese westkust, van de Frans-Spaanse grens tot hoog in Noorwegen. Rode draad van dat boek: hoe de natuur die onaantastbaar geachte betonnen constructies toch stuk krijgt. En precies uit die passie voor de zee putte hij ook de energie en de zin voor een groot en groots project als Surf Tribe, een expo en een boek over surfers wereldwijd. Alles wat Vanfleteren daarin toont ademt ontzag voor de kracht van de oceaan en bewondering voor de mannen en vrouwen die zich ermee meten.
Het was voor Stephan Vanfleteren dan ook een godengeschenk dat de gemeente Knokke-Heist met hem in – heu – zee wilde voor een project waarbij surfers centraal staan. Deze kustgemeente heeft trouwens iets met fotografie én beschikt blijkbaar over het budget om een topfotograaf en zijn assistent de wereld rond te sturen. Ze reisden van Knokke tot Hawaï en van Californië tot Nieuw-Zeeland. En deden ook surfspots aan op Bali, Sri Lanka en andere exotische oorden als de Chocolate Islands. Op zoek naar levende legenden en surficonen zoals meervoudig wereldkampioen Kelly Slater, maar ook naar locals en freesurfers van alle leeftijden. Meer dan 2.500 surfers stonden voor zijn lens, een goeie 300 vonden hun weg naar het boek, een zeventigtal hangen nu in Knokke aan de muur. Daarvoor bezocht Vanfleteren 70 surfspots en was hij 150 dagen weg van huis. En dan was er nog het allicht zwaarste werk: het bekijken, selecteren én de postproductie van die beelden. Hippe en mooie surfers fotograferen lijkt een leuke en exotische job, maar het is natuurlijk hard werken ook.
[wzslider interval=”2500″ transition=”‘slide’”]
Voor de expo Surf Tribe heeft het Knokse CC Scharpoord kosten nog moeite gespaard om Stephans werk helemaal tot zijn recht te laten komen. De manshoge én haarscherpe afdrukken hangen goed belicht te kijk op uitgekiende plekken. En sommige beelden lijken met elkaar te communiceren, ook daarin had een perfectionist als Stephan Vanfleteren duidelijk de hand. De scenografie is uitstekend, waardoor alle aandacht gaat naar de portretten van de surfers, die puur zijn en ontdaan van alle overbodigheden. Dat is typisch Vanfleteren, die ook deze sportieve mannen en vrouwen portretteert in zwart-wit, en zelfs zonder ook maar een stukje van de zee te tonen. Die keus voor eenvoud en zuiverheid is zijn sterkte. Hij geeft zelf ook aan dat er al genoeg spectaculaire en kleurrijke surffoto’s zijn gemaakt. Dat kunnen anderen beter, volgens de fotograaf moet je ook zélf surfer zijn om dat goed te kunnen. Surft hij dan niet? “O jawel, maar veel te slecht” zegt hij met een bescheidenheid die wel past bij het thema. Want wat hem zo aanspreekt aan surfers, is hun manier van doen, hun passie én respect voor de machtige zee. Ze zijn ertoe aangetrokken, ze bekampen ze als krijgers met hun boards die veel weghebben van schilden, maar ze kennen vooral ook hun plaats. Daarom noemt hij ze een tribe, een stam met maar één krachtige en onverbiddelijke meester: de natuur.
—
De expo Surf Tribe, met een zeventigtal indrukwekkende werken, van 24 maart tot en met 27 mei 2018 in Cultuurcentrum Scharpoord in Knokke-Heist.
In het gelijknamige boek Surf Tribe de volledige selectie van 330 zwart-witfoto’s, op 400 pagina’s, om nog vele keren in te duiken, voor 59 euro.
En ook boeiend: 12 weken na elkaar lees je op de Surf Tribe-blog verhalen die Stephan onderweg optekende en die een goeie kijk geven op het reilen en zeilen van de surfers en hun gelegenheidsfotograaf.
Foto’s © Stephan Vanfleteren | expofoto’s © ZNOR