Bij Hannibal Books zag in september 2023 Atelier het licht. De titel verwijst naar de studio van Stephan Vanfleteren, aan de Appelmarkt in Veurne, waar hij ook woont. Een werkplek waar natuurlijk licht binnenvalt, via een raam op het zuiden. Het is ‘oud licht’, dat ongeveer 500 seconden onderweg was van de zon. Tot het op een man valt, een vrouw, een dier, een blad, een doek, een fles. Precies daarmee gaat Vanfleteren al twaalf jaar minutieus en meesterlijk aan de slag. Hij ontdoet wat hij fotografeert van alle franjes, kleedt zijn ‘onderwerpen’ uit tot op het blote vel. Letterlijk soms, figuurlijk altijd. Zo komt hij met zijn indringende collectie beelden wel erg dicht bij de essentie van ons tijdelijke zijn, in het licht van de vrijwel eeuwige zon.
Deze nieuwe, indrukwekkende uitgave toont – als we goed hebben geteld – 228 foto’s die Stephan Vanfleteren de laatste twaalf jaar heeft gecreëerd in zijn ‘atelier’. Een belangrijke gemeenschappelijke deler is uiteraard die plek. Belicht door de zon die binnenvalt, vaak op een soort altaar waarop een vogel of mens ligt, met enkel een grijs doek als achtergrond. Voor de rest geen attributen, niets dat afleidt. Je ziet aparte beelden, van 2011 tot nu. Bekende mensen, onbekende lijven. En onderdelen ervan, handen vooral. Veel dieren, van een kleine pimpelmees tot een groot paard. Allemaal dood. Behalve Kosmos, de huishond, een vedette op zich, wat een blik. Ook gefotografeerd in het atelier nabij de zee: enkele markante voorwerpen, zoals een aangespoelde fles, een jutten zak, fluweel in allerlei kleuren. En dé hoofdrolspeler: het binnenvallende licht, zonder meer.
Eerst kijk je naar al die apart geserveerde beelden. Mensen, dieren, voorwerpen, licht. En nadien zie – of voel – je de diepere samenhang. Dé rode draad die alles verbindt. Ja, dit is een fotoboek, met werk uit Stephans atelier. Maar deze bundeling toont vooral ook het leven zelf. De baby die krijsend in een boog omhoog plast, een hoogzwangere vrouw die op springen staat, een zanger die het eeuwige licht tegemoet kijkt, de getaande huid van kompels en zeemannen, een hand die een kootje mist en een die zelfs niet meer leeft, jonge engelen en nette majorettes, prachtige dode dieren ook. De stoet beelden die voorbijtrekt, doet nadenken. Over geboren worden, groeien, leven, liefhebben, aftakelen, sterven. Over de fractie van tijd dat we hier, in ons bestaan, het licht mogen zien. En hoe tijdelijk en relatief dat uitzonderlijk mooie cadeau ook is.
Atelier, met een uitmuntende inleiding van negen pagina’s door Ilja Leonard Pfeijffer. Bij Hannibal Books, naar keuze in het Nederlands, Engels en Frans, voor 69,95 euro zonder en 79,95 euro met handtekening van de meester-tovenaar. (In Parijs liep tot 31/12/2023 ook de expo ‘Nature Morte / Still Life’ met werk van Stephan Vanfleteren in Galerie Rabouan Moussion, in het kader van de Photo Days Paris. )
Update: van 13 september tot 21 december 2024 loopt in Hangar, Kasteleinstraat 18, 1050 Brussel de gelijknamige expo ‘ATELIER’.
Alle beelden © Stephan Vanfleteren. Op deze pagina: Kraai & kauw (2023), muzikanten Jaouad Allal (2021) en Nektar (2023), dochter Zhou (2012) en Corpus #02 (2019). Tekst artikel 11/11/2023, herpublicatie 13/09/2024.
