Brecht Evens en Parijs, dat is een match made in heaven. Sinds drie jaar woont het slungelige Belgische stripboegbeeld in de Lichtstad. Zijn huiskamerstudio en uitvalsbasis in de wijk Belleville heeft zijn productiviteit alleen nog maar aangewakkerd. De dertigjarige Evens verwierf het voorbije decennium internationale furore met volstrekt onnavolgbare graphic novels als Ergens waar je niet wil zijn, De liefhebbers en Panter. Hij maakte ook de vijftig tekeningen bij mijn literaire personagesboek Lezen, een gebruiksaanwijzing.
De bij uitstek stripgekke Fransen vielen al eerder als een blok voor Evens’ sierlijke, kleurrijke en licht psychedelische stijl. “Het is een vruchtbare chaos waar de werkelijkheid zich met fantastiek vermengt. Een terrein van spel en leven, vloeibaar en met volle tinten. Extreem, want milde tederheid kan omslaan in geweld en magie in een nachtmerrie”, schrijft Julien Guerrier in het nawoord bij het Louis Vuitton Travel Book, waarin Evens zopas zijn Parijse duivels helemaal mocht ontbinden.
Het was inderdaad de befaamde luxehandtassenfabrikant die Evens onder de arm nam voor het laatste deel van de intussen vermaarde Travel Books. Kunstenaars of tekenaars uit de gehele wereld krijgen er carte blanche om een reisbestemming of stad te verbeelden, op een manier die mijlenver afstaat van de doorsnee toeristische gids. Tot honderd tekeningen mogen ze maken. Niet de minsten werden al aangezocht: onder meer Lorenzo Mattotti (Vietnam), schilder Chéri Samba (Parijs), Natsko Seki (Londen), Liu Xiaodong (Zuid-Afrika) of Jirô Taniguchi (Venetië). Eerst zou Evens naar Tokio trekken. Daar liep het goed mis. Nu struinde hij anderhalf jaar lang door Parijse wijken en zette de stad compleet naar zijn tekenaarshand. Vermetel om nog een boek over Parijs toe te voegen aan die immense, bijna niet te overtreffen hoeveelheid? Toch fikste Evens het.
Hij tovert in dit Travel Book een joyeus Parijs tevoorschijn, uitpuilend van kleur én even wervelend als een expressionistisch doek van Otto Dix of de pandemoniums van George Grosz. De meerlagige aanpak met ecoline, kleurpotloden, waterverf en viltstift levert ook hier weer uitbundige tekeningen op met een aparte twist, vol details die je pas na een paar kijkrondes ontdekt. Evens kon experimenteren à volonté, zegt hij in een interview met De Tijd. Met nieuwe technieken en materialen, maar ook met perspectieven. “Ik vroeg bijvoorbeeld aan vrienden om wat schetsen te maken in de stad. Vervolgens heb ik die zelf weer overschilderd. Door zoveel uit te proberen, hield ik de tekeningen spannend.” Slechts 20 prenten moesten toeristische hotspots bevatten, met de andere kon hij volop zijn gang gaan. Toch zijn de manier waarop hij het Louvre, het Centre Pompidou, het Grand Palais of de Eiffeltoren verbeeldt hoogst origineel. Hij ontdekte eenzame pleintjes én authentieke zincs en leefde zijn dierenliefde (een vast motief) uit in de Jardin des Plantes of het goed verscholen Musée de la Chasse et de la Nature.
Er straalt een niet te temmen levenslust uit dit per wijk ingedeelde boek, dat slechts subtiel alludeert op de terreur die Parijs zo’n knauw gaf. Evens biedt tegengewicht. Hier staat de veerkracht voorop én het samenleven in de wellicht nog steeds mooiste stad ter wereld – de hipsters, de zwerfkatten, de chique dames, de modepoppen, de intellectuelen of de moslimkruideniers van elk kwartier. Hij toont de Parijzenaars in hun volle multiculturele glorie, met hun vanzelfsprekende elegantie, genotzucht en onverstoorbaarheid. En hij ordonneert hedonistisch: “Je suis en terrasse”. Evens is magnetisch aangetrokken door de duisternis en het nachtleven maar registreert ook de verkeerschaos en de (verengelste) billboards, uitmondend in soms hallucinerende, surrealistische taferelen. In bepaalde prenten schuift hij plots aandoenlijk naïeve en tedere verhaaltjes binnen – aan een detail heeft Evens genoeg om een complete wereld te scheppen. En passant betrapt hij de ziel van de stad. De Parijzenaars mogen zich in de handen wrijven met deze flamboyante Belgische chroniqueur, slechts gewapend met inkt, waterverf en tekenpen.
Dirk Leyman
Brecht Evens, Louis Vuitton Travel Book Paris*, 168 blz., 45 euro (Engels- en Franstalig). Tot 2 juli zijn originele tekeningen uit de Parijs-reeks te bekijken bij Galerie Martel te Parijs.
[in een iets andere versie eerder verschenen in ‘De Morgen’, Boeken, mei 2016]
[wzslider interval=”2500″ transition=”‘slide’”]